Karta katalogowa 54
Dachnów, Cerkiew drewn. Podwyższenia Krzyża Św. - opuszczona
gmina: Cieszanów, powiat: lubaczowski, województwo: podkarpackie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1864
współrzędne geogr. 50.20538,23.10876      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Drewniana cerkiew pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego, została wybudowana w 1864 r. Restaurowana w 1903, 1927 i po 1947 r. Cerkiew ma trójdzielną budowę, a nakrywa ją kopuła. Obok cerkwi stoi dzwonnica z przedsionkiem, najprawdopodobniej z XVIII wieku. W jej wnętrzu umieszczono usunięty z cerkwi ołtarz.

Przed cerkwią znajduje się drewniany krzyż z 1938 r.
Obecnie cerkiew nie jest użytkowana.


Cerkiew obecny wygląd otrzymała po przebudowie w latach 1899-1901 ( wg Tomasz Róg, Przewodnik po gminie Cieszanów i rejonie żółkiewskim). Wzniesiono nowy babiniec, znacznie większą nawę i dwa boczne ramiona. Z pierwotnego planu świątyni trójdzielnej, cerkiew przekształcono na plan krzyża. Ze starej cerkwi (1635) pozostało prezbiterium zwieńczone kopułą oraz zakrystia i skarbczyk.

Prezbiterium swój obecny kształt otrzymało po uszkodzeniach z I wojny światowej, podobnie rozbudowano babiniec.
Po roku 1947 cerkiew zaadaptowano na kościół rzymskokatolicki, dzięki czemu świątynia nie zniszczała. Remontowano ją w latach 1966 i 1988. Wymieniono wówczas część podwalin i legarów, wzmocniono zrąb babińca, pokryto ściany nowym szalunkiem i wymieniono blachę na dachach. Od czasu budowy nowego kościoła (1993) cerkiew stała się składem kościelnym.

Nawa cerkwi zbudowana jest na planie kwadratu. Przedłużona jest po bokach o ramiona trójbocznie zamknięte. Prezbiterium nieco węższe i dłuższe także zamknieto trójbocznie. Do prezbiterium dobudowano skarbczyk i zakrystię. Babiniec wzniesiony jest na planie prostokąta o szerokości równej nawie, również zamknięty trójbocznie.

Nawę przykrywa ośmioboczna kopuła zrębowa, umieszczona na wysokim tamburze, z latarnia w formie wieżyczki z cebulastym hełmem i kutym krzyżem z XVIII wieku. Prezbiterium i babiniec kryte dachem dwuspadowym. Ramiona boczne nawy pokrywają dachy wielopołaciowe. Całość zadaszenia wykonana jest z blach.

Z dawnego wyposażenia cerkwi zachowały się obrazy: "Podwyższenie krzyża" - XIX wiek; "Matka Boska Nieustającej Pomocy" - 1905 r.; "Trójca święta" - 1905r i tabernakulum z XVIII, a także fragment ikonostasu z II połowy XVIII wieku. część z tych przedmiotów znajduje się w Muzeum w Łańcucie.

Dzwonnica znajdująca się obok cerkwi pochodzi z 1928 roku. Krzyż misyjny upamiętnia misje z 1968 i 1980r.

 

(1) 2007-03-10, Krzysztof Zdeb, Cerkiew w Dachnowie

(2) 2008-06-01, Arkadiusz Parchowski, Dachnów, cerkiew z bliska

(3) 2009-05-15, evel, Dachnów, cerkiew

(4) 2010-11-13, Fox , Dachnów, dawna cerkiew

(5) 2010-11-13, Fox , Dachnów, dawna cerkiew

(6) 2010-11-13, Fox , Dachnów, dawna cerkiew

(7) 2011-06-18, Krzysztof Zdeb, Wnętrze cerkwi w Dachnowie

(8) 2011-06-18, Krzysztof Zdeb, Wnętrze cerkwi w Dachnowie

(9) 2017-03-07, Wojciech Pysz, Dachnów, cerkiew

(10) 2017-03-07, Wojciech Pysz, Dachnów, cerkiew