Karta katalogowa 87, zespół 87
Wola Wielka, Cerkiew drewn. Opieki Matki Bożej - obecnie kościół rz. - kat.
gmina: Narol, powiat: lubaczowski, województwo: podkarpackie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1755
współrzędne geogr. 50.30943,23.39411      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 
Cerkiew drewniana, zbudowana w 1755 roku, pw.Opieki Najświętszej Maryi Panny.
Otacza ją niewysoki murek z kamieni wapiennych. Obok cerkwi znajduje się niewielki cmentarzyk z krzyżami z ośrodka kamieniarskiego w Bruśnie.


Cerkiew jest drewniana, konstrukcji zrębowej. Podwalina na podmurówce z częściowo obrobionego kamienia wapiennego, ułożona bez zaprawy. Cerkiew jest trójdzielna. Wszystkie trzy pomieszczenia są zbudowane na planie prostokąta. Nawa jest najwyższa z nich i najszersza. Sanktuarium zamknięte prosto. Do niego dobudowana prostokątna zakrystia. Babiniec jest krótszy, ale szerszy od prezbiterium.

Nawa przekryta ośmiopołaciową kopułą, zwieńczoną latarenką i krzyżem. Dach nad babińcem, zadaszenie i kopuła, obite blachą (1927r.).
Świątynia uległa przebudowie na początku lat 90 XIX wieku. Wtedy przekształcono jej górną część. Wcześniejsze, zrębowe przekrycia babińca i prezbiterium zastąpiono pozornymi sklepieniami deskowymi. Wzniesiono obecną kopułę nad nawą. Powiększono zakrystię. Ściany pokryto nowym szalunkiem. Zmieniono wykroje okien.

Wnętrze cerkwi do wysokości sklepień i do podstawy kopuły pomalowano farbą olejną, zakrywającą wcześniejszą polichromię (lata 80 XX wieku).
W tamburze i na połaciach kopuły wyobrażenie nieba. Na niebieskim tle rozmieszczono czerwone gwiazdki. Dawniej wnętrze pokrywały napisy cyrylicą.
Polichromia wnętrza cerkwi (1893 r.) została wykonana przez malarza, Jana Monastyrskiego.

Około 1902 roku powiększono prześwit pomiędzy nawą, a prezbiterium, zapewne dla potrzeb ikonostasu, zakupionego w Łówczy.

Po II wojnie światowej cerkiew została przejęta na potrzeby kościoła rzymskokatolickiego.
W zakrystii urządzono salkę katechetyczną.
W 1962 rok stwierdzono zły stan części podwalin, rysi podpierających zadaszenie oraz szalunku. W tym okresie zaliczono zespół cerkiewny do trzeciej grupy zabytków.
Obecnie stan cerkwi stale się pogarsza. Zespół cerkiewny wymaga niezwłocznych zabiegów konserwatorskich i zabezpieczających.

Zespół cerkiewny usytuowany jest w centrum wsi. Ukryty nieco pośród zabudowań wiejskich, widoczny jest jednak z drogi w kierunku Werchraty. Rozmieszczony na niewielkim wzniesieniu, w dolinie niewielkiego potoku, stanowiącego dopływ Tanwi. Cerkiew jest orientowana i rozmieszczona w północnej części placu cerkiewnego, o kształcie prostokąta.

Opracowano na podstawie: „Roztocze Południowe” - P. Rydzewski

 

(1) 2020-07-13, Tomasz Michalski

(2) 2010-04-18, Wojciech Pysz

(3) 2008-11-07, evel

(4) 2005, Jola Dziubińska

(5) 2005, Jola Dziubińska

(6) 2008, Jola Dziubińska

(7) 2005-07-20, Jola Dziubińska

(8) 2010-09-19, evel

(9) 2006-04-29, Leszek Jankiewicz

(10) 2006-04-29, Leszek Jankiewicz

(11) 2017-03-10, Tomasz Michalski

(12) 2018-05-07, Tomasz Michalski